فرز انگشتی سرتخت چیست؟
فرز انگشتی سرتخت یکی از رایجترین ابزارهای برش در صنعت ماشینکاری و CNC است که به دلیل کاربرد گستردهاش در برش، کفتراشی، شیارزنی و ماشینکاری سطوح صاف، بسیار پرکاربرد است. نوک این نوع فرز کاملاً صاف و تخت است، به همین دلیل به آن “سرتخت” یا “Flat End Mill” گفته میشود.
ساختار و طراحی
فرز سرتخت از نظر شکل دارای بدنهای استوانهای و انتهایی تخت است. پرههای برشی (فلوتها) معمولاً به صورت مارپیچ بر بدنه ابزار تعبیه شدهاند و نوک تخت آن باعث میشود که در هنگام حرکت ابزار، سطحی صاف و یکنواخت روی قطعه ایجاد شود. این فرزها معمولاً از فولاد تندبر (HSS) یا کارباید جامد (Solid Carbide) ساخته میشوند تا مقاومت و دوام بالایی داشته باشند.
کاربردها
فرزهای انگشتی سرتخت به دلیل دقت بالا و قابلیت برادهبرداری مؤثر، در بسیاری از پروژههای صنعتی کاربرد دارند:
-
برادهبرداری و کفتراشی سطوح صاف
-
ایجاد شیارهای مستقیم و تخت
-
عملیات پلهزنی (پلهای کردن سطح)
-
فرزکاری دو بعدی (۲D) و بخشی از سهبعدی
-
پاکسازی سطح قبل از عملیات نهایی
- مناسب برای کار روی فلزات، چوب، پلاستیک و کامپوزیتها
مزایا
برخی از مهمترین مزایای استفاده از فرز سرتخت عبارتاند از:
-
ایجاد سطح صاف و دقیق: لبه تخت این ابزار امکان ایجاد سطوح یکنواخت را فراهم میکند.
-
تنوع در اندازه و طراحی: در قطرها و طولهای مختلف موجود است که باعث انعطافپذیری بالا در طراحی و تولید میشود.
-
مناسب برای برش مستقیم و شیارزنی: گزینهای ایدهآل برای ایجاد شیارهای دقیق با دیوارههای عمودی.
نکات مهم در استفاده
-
برای جلوگیری از لبپر شدن، از سرعت مناسب و تغذیه صحیح استفاده کنید.
-
در ماشینکاری مواد سخت، از فرزهای با روکشهای مقاوم مثل TiAlN یا TiCN استفاده شود.
-
در هنگام کفتراشی، بهتر است فرز با قطر بیشتر استفاده شود تا راندمان بالاتر و کیفیت سطح بهتر حاصل گردد.
-
استفاده از خنککننده در ماشینکاری فلزات توصیه میشود.
نکات مهم در انتخاب فرز انگشتی سرتخت:
-
جنس ابزار (Material)
انتخاب جنس مناسب بر اساس جنس قطعهکار اهمیت زیادی دارد:-
برای فلزات سخت مثل فولاد، از کارباید (Carbide) یا HSS با روکش سخت استفاده کنید.
-
برای مواد نرمتر مانند آلومینیوم یا پلاستیک، HSS ساده یا کاربید با تعداد پره کمتر مناسبتر است.
-
-
تعداد پرهها (Number of Flutes)
تعداد فلوتها بر روی عملکرد ابزار تأثیر مستقیم دارد:-
۲ پره: برای آلومینیوم و مواد نرم، تخلیه براده بهتر.
-
۳–۴ پره: برای فولاد، چدن و سایر فلزات سختتر.
-
تعداد بیشتر فلوت = دقت بالاتر اما تخلیه براده سختتر.
-
-
زاویه مارپیچ (Helix Angle)
-
زاویه کمتر (مثلاً ۳۰°): برای برشهای دقیق و کنترل بهتر براده.
-
زاویه بیشتر (مثلاً ۴۵°): برای تخلیه سریعتر براده و پرداخت بهتر.
-
-
روکش ابزار (Coating)
روکشها باعث افزایش عمر ابزار، کاهش اصطکاک و بهبود کیفیت سطح میشوند:-
TiN (نیترید تیتانیوم): چندکاره، اقتصادی.
-
TiAlN یا AlTiN: مقاوم به حرارت برای فولاد و استیل.
-
DLC: برای آلومینیوم و مواد غیرآهنی.
-
-
طول ابزار (Tool Length)
-
ابزار کوتاهتر = استحکام بیشتر و لرزش کمتر.
-
تنها در صورت نیاز به دسترسی عمیق، از ابزار بلندتر استفاده کنید.
-
-
قطر ابزار (Tool Diameter)
-
قطر بزرگتر باعث کفتراشی سریعتر و صافی بیشتر سطح میشود.
-
برای جزئیات یا گوشههای باریک، از قطر کوچک استفاده شود.
-
-
نوع انتهای ابزار (Corner Style)
-
فرز کاملاً سرتخت برای گوشههای ۹۰ درجه دقیق.
-
نوع “Corner Radius” برای کاهش تنش در گوشهها و افزایش عمر قالب.
-
-
ماشین و شرایط برش
-
بررسی توان و سرعت دستگاه CNC برای تطبیق با قطر و سرعت مناسب ابزار ضروری است.
-
انتخاب عمق برش، نرخ پیشروی و دور موتور باید با مشخصات فرز هماهنگ باشد.
-
جمعبندی
انتخاب صحیح فرز انگشتی سرتخت نیازمند در نظر گرفتن جنس ابزار، تعداد فلوت، زاویه مارپیچ، روکش، طول و قطر مناسب با نوع عملیات است. همچنین باید شرایط ماشینکاری و جنس قطعه را بهخوبی شناخت تا هم عمر ابزار افزایش یابد و هم کیفیت سطح نهایی مطلوب باشد.
همچنین می توانید برای مطالعه درباره فرزهای انگشتی سرتخت بر روی مقاله جامع فرز انگشتی سرتخت یا برای مشاهده انواع فرزهای انگشتی در فروشگاه ادات بر روی خرید فرز انگشتی کلیک بفرمایید.
حامد (خریدار محصول) –
یکی خریدم، یدونه هم از این مته میخواستم
hossein_admin –
سلام و درود. مته نداریم فقط فرز داریم
سالار کمندی (خریدار محصول) –
درود
بسته رسید دستم
مثل همیشه خوبه خوب
خدا خیرتون بده
کیفیت فرزا و پخزن ها یکه یک
یاحق